طراحی رابط کاربری و طراحی تجربه کاربری دو مفهومی هستند که امروزه در دنیای طراحی بسیار زیاد استفاده می‌شود. مسلما زیبایی یک سایت یا اپلیکیشن در کنار داشتن محیطی راحت باعث می‌شود، کاربر به راحتی به هدف خود برسد. بنابراین طراحی UI و UX خوب در یک سایت یا اپلیکیشن موبایل باعث می‌شود تا سودآوری یک کسب و کار بیش از قبل شود. در این مطلب قصد داریم به بررسی تفاوت UI و UX بپردازیم. از همین رو توصیه می‌کنیم این مقاله از سایت الیت دیزاین را به طور کامل مطالعه فرمایید.
طراحی رابط کاربری یا UI چیست ؟
طراحی رابط کاربری (به انگلیسی: User Interface Design) که به اختصار UI گفته می‌شود، در حقیقت به تاثیراتی است که یک سایت بر روی مخاطب و کاربر خود می‌گذارد. به بیانی دیگر، با طراحی رابط کاربری، بیشتر تمرکز بر روی مدل ارائه یک خدمت یا محصول به صورت دیجیتال است.
فردی که به عنوان طراح رابط کاربری در نظر گرفته می‌شود، باید بتواند نقاط ضعف محصول را بپوشاند و به نوعی نقاط قوت آن را به کاربر نمایش دهد. طراح UI موظف است به کمک اِلِمان‌های بصری، مواردی مانند سادگی، جذابیت، دسترسی پذیری و … را برای کاربر فراهم کند.
نکته: اگر قصد دارید یک طراح رابط کاربری استخدام کنید، توصیه می‌کنیم مقاله برای استخدام طراح رابط کاربری به چه نکاتی باید توجه کنیم؟ را مطالعه فرمایید.
به طور کلی می‌توانیم UI را به عنوان بخشی از UX در نظر داشته باشیم. علت این موضوع این است که کاربر به کمک اجزای مختلفی که در صفحه وجود دارد، می‌تواند با سایت یا اپلیکیشن ارتباط برقرار کند. اما اگر این سوال برای شما مطرح شده که UX چیست؟ در ادامه همراه ما باشید.
طراحی تجربه کاربری یا UX چیست ؟
تجربه کاربری (به انگلیسی: User Experience) که معمولا به UX معروف است، در واقع به رفتاری گفته می‌شود که کاربر در زمان کار با وبسایت، اپلیکیشن یا هر محصولی دارد. در حقیقت User Experience به تجربه‌ای گفته می‌شود که کاربر از کار کردن با یک محصول به دست می‌آورد. این محصول می‌تواند یک سایت، اپلیکیشن یا هر چیز دیگری باشد.
طراح UX شخصی است که مهارت‌های زیادی دارد و این مهارت‌ها به او کمک می‌کنند تا بتواند یک استراتژی مناسب، تولید محتوای خوب، نمونه‌سازی و تولید وایرفریم را انجام دهد.
نکته: توصیه می‌کنیم مقاله وایرفریم چیست؟ را مطالعه نمایید تا با یکی از وظایف طراح تجربه کاربری، به صورت تخصصی آشنا شوید.
تفاوت UI و UX چیست ؟
بعد از اینکه با مفهوم تجربه کاربری و رابط کاربری آشنا شدید، زمان آن است که با تفاوت‌های این دو مورد نیز، آشنا شوید. اما قبل از اینکه به تفاوت‌ها بپردازیم، به این نکته دقت داشته باشید. در هر دو مفهوم کلمه کاربری وجود دارد. به بیانی دیگر، هر دو مورد با کلمه User آغاز می‌شود. بنابراین رابط کاربری و تجربه کاربری، در حقیقت فقط یک هدف دارند، آن هم راحتی کاربر در زمان استفاده از محصول است تا در نهایت به هدف خود برسد.
در ادامه به معرفی تفاوت‌های این مفاهیم می‌پردازیم:
- طراحی UX در واقع نوعی طراحی انتزاعی است، اما طراحی UI به دلیل استفاده از ابزارهای مختلف طراحی انتزاعی نیست.
- در طراحی تجربه کاربری به فاکتورهایی مانند شناسایی نیاز‌های مخاطب و تحقیقات بازار توجه می‌شود. اما این موارد در طراحی UI اهمیت زیادی ندارند.
- تجربه کاربری سعی دارد تمرکز خود را بر ایده‌پردازی تا تحویل یک محصول بگذارد، اما رابط کاربری صرفا تمرکز خود را بر روی طراحی محصول نهایی می‌گذارد.
- در طراحی UX، سعی بر این است که احساس مخاطب تا حد زیادی درگیر شود تا در نهایت از خاطره خوبی از محصول مد نظر داشته باشد. این در حالی است که تمرکز اصلی UI بر این است که محصول زیبا باشد. برای درک بهتر این موضوع، بهتر است به این مثال دقت کنید. فرض کنید وارد سایتی می‌شوید که همه چیز دقیقا در دسترس شماست، اما ظاهر زیبایی ندارد. در چنین شرایطی UX به درستی انجام شده اما UI زیاد خوب نبوده است.
- تجربه کاربری یا User Experience سعی دارد به دنبال هدف و عملکرد محصول باشد، اما User Interface تمام تمرکز خود را بر افزایش تعامل کاربر با محصول می‌گذارد.
- طراحی UI یک محصول تا حد زیادی به سلیقه طراح آن بستگی خواهد داشت، اما در تجربه کاربری چنین نیست. بنابراین در زمان طراحی UX باید موارد مختلفی مانند فرهنگ، سن، سلیقه، رفتار و سایر مواردی که از قبیل هستند، را به صورت کامل بررسی کرد.
نظر متخصصین در رابطه با تفاوت UI و UX
در قسمت قبلی به بررسی تفاوت‌های این مفاهیم به صورت عامیانه پرداختیم، در این بخش چند نقل قول از متخصصین ارائه می‌دهیم تا توضیحات قسمت قبلی را تکمیل کند.
- کن نورتون، سرمایه گذار بخش Google Ventures که مدیر تولی قبلی گوگل هم بوده در مورد تفاوت UI و UX می‌گوید: تجربه کاربری بر خط سیر کاربر در راستای برطرف کردن یک مشکل تمرکز می‌کند، اما رابط کاربری فقط بر روی مدل نشان دادن یک محصول و کارایی آن متمرکز است.
- Andy Budd یکی از موسسان Clear left و موسس UX London نیز بدین شکل تفاوت بین این دو مفهوم را بیان می‌کند: طراح رابط کاربری سعی دارد بیشتر بر روی عناصر بصری تمرکز کند، در حالی که طراح UX قصد دارد فرآیندی طراحی کند که کاربر در زمان استفاده از محصول مورد نظر، احساس خوبی داشته باشد.
- Patrick Neeman موسس شرکت Usability Counts و مدیر طراحی محصول در شرکت Apptio در این رابطه می‌گوید: تجربه کاربری صرفا به صفحه نمایش او خلاصه نمی‌شود و تجربه کلی کاربر را شامل می‌شود. در حالی که رابط کاربری به احتمال زیاد به نمایشگر کاربر خلاصه می‌شود، زیرا تمرکز UI بر استفاده از رنگ‌ها و سایر اِلِمان‌های بصری است.
کلام آخر
در این مقاله از وبسایت الیت دیزاین سعی کردیم ابتدا تجربه کاربری و رابط کاربری به صورت واضح تعریف کنیم. سپس به بررسی تفاوت‌های این دو مفهوم به صورت عمومی و تخصصی پرداختیم. امیدواریم مطالب ارائه شده باعث شود دیگر این دو مفهوم را با یکدیگر به اشتباه نگیرید. در نهایت توصیه می‌کنیم در صورتی که سایر مقالات ما را مطالعه کنید تا در این حوزه مطالب زیادی را یاد گرفته باشید. امید است مطالب ارائه شده برای شما عزیزان مفید واقع شده باشد.
